Neidio i'r prif gynnwy

Rhaglenni Sgrinio Iechyd Cyhoeddus Cymru i ailgychwyn

Bydd rhaglenni sgrinio yng Nghymru yn dechrau anfon gwahoddiadau a nodiadau atgoffa eto at bobl sy'n gymwys i'w sgrinio, gan ddechrau gyda Sgrinio Serfigol Cymru o ddiwedd Mis Mehefin.

Daw'r cam yn dilyn y cyhoeddiad ym Mis Mawrth am saib mewn gwahoddiadau ar gyfer rhaglenni sgrinio, sy'n effeithio ar Sgrinio Serfigol Cymru, Prawf y Fron Cymru, Sgrinio Coluddyn Cymru, Sgrinio Llygaid Diabetig Cymru a Sgrinio Ymlediad Aortig Abdomenol Cymru. Roedd y saib yn ganlyniad i bandemig Coronafeirws.

Bydd gwahoddiadau a nodiadau atgoffa i bobl sydd bellach yn cael eu sgrinio'n hwyr yn cael eu hanfon yn seiliedig ar flaenoriaeth glinigol. Bydd hyn yn dechrau gyda Sgrinio Serfigol Cymru yn y mis cyntaf. Bydd gwahoddiadau Sgrinio Serfigol yn cael eu hanfon at unigolion sy'n hwyr i ail-sgrinio anarferol.

Ar yr amod bod yr holl amodau allweddol yn parhau i fod yn ddiogel i gyfranogwyr a staff, yn fisol anfonir gwahoddiadau at unigolion sy'n hwyr i gael eu sgrinio'n rheolaidd. Dilynir hyn gan nodiadau atgoffa ar gyfer y rhai sydd wedi colli apwyntiadau.

Dywedodd y Gweinidog Iechyd, Vaughan Gething: “Rwy’n falch o weld y bydd Iechyd Cyhoeddus Cymru yn gallu ail-gychwyn eu rhaglen Sgrinio Canser Serfigol erbyn diwedd y mis, i’w ddilyn gan sgriniau canser eraill yr haf hwn.

“Roedd oedi rhai dangosiadau yn benderfyniad anodd ond angenrheidiol i ganiatáu i’r GIG ymateb i bandemig Coronafeirws.

“Mae gwasanaethau Canser yng Nghymru wedi bod yn parhau trwy gydol y Pandemig Covid ac ni ddylai pobl â symptomau posibl Canser ohirio ceisio cymorth a chyngor. Bydd gwasanaethau'n edrych yn wahanol, gyda rhai apwyntiadau'n cael eu gwneud o bell ac os bydd angen i chi gael eich gweld yn bersonol, yna efallai y bydd clinigwyr yn gwisgo offer amddiffynnol. Ond mae'r GIG yn dal i ddarparu gwasanaethau Canser i chi, pan fydd eu hangen arnoch chi."

Dywedodd Dr Sharon Hillier, Cyfarwyddwr yr Is-adran Sgrinio, Iechyd Cyhoeddus Cymru:

“Hoffem ddiolch i’r cyhoedd am eu dealltwriaeth a’u hamynedd yn dilyn y cyhoeddiad am saib mewn gwasanaethau sgrinio ym mis Mawrth.

“Rydyn ni wedi bod mewn amseroedd digynsail, ac roedd oedi’r gwahoddiadau ar gyfer y rhaglenni hyn yn argymhelliad anodd i ni ei wneud. Fodd bynnag, roedd yn rhaid i ni sicrhau bod gwasanaethau'r GIG yn gallu canolbwyntio fel blaenoriaeth i ymateb i'r Pandemig Coronafeirws, yn ogystal â lleihau'r angen am deithio cyfranogwyr a chysylltiad posibl ag eraill ar anterth y pandemig.

“Fodd bynnag, rydym bellach mewn sefyllfa i ailgychwyn rhai o’r rhaglenni hyn, gan ddechrau gyda Sgrinio Serfigol Cymru ddiwedd mis Mehefin. Rydym yn cymryd dull fesul cam o ailgychwyn rhaglenni sgrinio yn seiliedig ar flaenoriaeth glinigol, a byddwn yn cadw'r trefniadau dan adolygiad cyson.”

Fel cam nesaf, nod Iechyd Cyhoeddus Cymru yw dechrau gwahodd grwpiau â blaenoriaeth glinigol ar gyfer Sgrinio’r Fron, Sgrinio Coluddyn ac yna Sgrinio Ymlediad Aortig Abdomenol Cymru a Sgrinio Llygaid Diabetig Cymru yn ddiweddarach yn yr Haf.

Bydd yn cymryd misoedd lawer i wahodd pob unigolyn arall sy'n hwyr ar gyfer rhaglen sgrinio. Cysylltir ag unigolion yn y ffordd arferol ar gyfer y sgrinio y maent yn gymwys ar ei gyfer.

Mae rhaglenni Sgrinio Cyn Geni Cymru, Sgrinio Mannau Gwaed Newydd-anedig a Sgrinio Clyw Babanod Newydd-anedig wedi parhau yn ystod y pandemig Coronafeirws gan fod gan y rhain i gyd ffenestr fer o amser ar gyfer adnabod a thrin yn brydlon. Rydym yn ddiolchgar iawn i'n staff a'n cydweithwyr am barhau i gynnig sgrinio trwy gydol yr amser hwn.

Ni ddylai unrhyw un sy'n poeni y gallai fod ganddynt symptomau unrhyw un o'r cyflyrau yr ydym yn sgrinio amdanynt aros, ond dylent gysylltu â'u meddyg teulu heb oedi. Bydd manylion cyswllt y rhaglenni ar eich llythyr neu ar wefan y rhaglen.