Ymdopi gyda Meddyliau a Theimladau Anodd - Ar gyfer Rhieni, Gofalwyr ac Oedolion Dibynadwy
Pan fydd plentyn neu unigolyn ifanc yn teimlo’n sâl neu os oes ganddynt symptomau corfforol parhaus, gall fod yn hynod heriol a gall arwain at anawsterau corfforol ac emosiynol. Yn ystod y cyfnodau hyn, mae’n gyffredin iddynt brofi amrywiaeth o feddyliau a theimladau y gall fod yn anodd eu llywio. Fel rhiant, gofalydd neu oedolyn y gellir ymddiried ynddo, gall eich cymorth fod yn hynod bwysig i’w helpu i reoli’r anawsterau hyn.
Efallai y byddant yn teimlo’n rhwystredig oherwydd na allant gymryd rhan yn eu gweithgareddau arferol, eu bod yn ofni am beidio â gwella, eu bod yn drist neu’n unig oherwydd eu bod yn methu â chymdeithasu, neu oherwydd eu bod yn poeni am fod ar ei hôl hi yn yr ysgol. Mae’r ymatebion hyn yn naturiol ac yn ymddwyn fel dangosyddion o’r hyn y maent yn eu gwerthfawrogi a’r hyn sy’n bwysig iddynt.
Pethau a all helpu eich plentyn neu unigolyn ifanc:
- Ceisiwch annog cyfathrebu agored: Ceisiwch eu hannog i rannu eu pryderon, eu hofnau neu eu rhwystredigaethau gyda chi neu oedolyn arall y gallant ymddiried ynddo os ydynt yn teimlo’n gyfforddus i wneud hynny. Os yw’n syniad defnyddiol, gallwch weithio gyda’ch gilydd i ddod o hyd i’r ateb, ond os yw’n syniad annefnyddiol, yna gallwch feddwl am bethau y gallant eu gwneud i ofalu am eu hunain a, gobeithio, teimlo fel nad ydynt yn cael eu llethu cymaint gan y syniad.
- Ceisiwch ymarfer rhai ymarferion sy’n gwneud iddynt deimlo’n sefydlog yn feddyliol ac yn emosiynol gyda’ch gilydd: Gallwch eu cyflwyno i ymarferion sy’n gwneud iddynt deimlo’n sefydlog yn feddyliol ac yn emosiynol i’w helpu i reoli emosiynau sy’n eu llethu. Gallwch eu hymarfer gyda’ch gilydd hyd yn oed! Ceisiwch dalu sylw at eich synhwyrau, meddyliwch am yr hyn y gallwch ei weld, ei gyffwrdd, ei flasu a’i glywed. Mae’r fideo hwn yn eich arwain trwy’r dechneg hon: 5-4-3-2-1 Grounding Method: 5 Senses Grounding Exercise to Manage Anxiety.
- Ceisiwch annog cysylltiadau cymdeithasol: Ceisiwch eu hannog i aros mewn cysylltiad â ffrindiau, hyd yn oed os ydynt yn teimlo eu bod eisiau bod ar eu pen eu hunain. Gall cymorth cymdeithasol helpu i leddfu teimladau o unigrwydd a gorbryder. Gallwch drefnu galwadau fideo neu ymweliadau byr os ydynt awydd hynny.
- Hyrwyddwch hunanofal: Ceisiwch eu helpu i ddynodi gweithgareddau hunanofal sy’n gwneud iddynt deimlo’n dda. Bydd hyn yn wahanol i bawb, ond efallai y bydd yn cynnwys darllen llyfr, arlunio neu dreulio amser yn yr awyr agored. Ystyriwch eu diddordebau a’u lefelau egni.
- Ceisiwch annog gweithgareddau y maent yn eu mwynhau: Gallai hyn fod yn darllen, yn waith celf, yn chwaraeon neu’n unrhyw beth arall! Gall hyn fod yn anodd pan fydd eu meddwl yn dweud pethau wrthynt megis “Rwy’n rhy flinedig” neu “Nid oes amynedd gennyf”. Mae’n ceisio bod o gymorth, ond mae’n eu rhwystro rhag gwneud pethau a allai eu helpu i deimlo’n fwy fel eu hunain. Ystyriwch ddechrau gyda gweithgareddau neu dasgau bach y gellir eu rheoli a’u cyflawni ar gyfer eich plentyn neu unigolyn ifanc.
- Ceisiwch annog gweithgarwch corfforol: Mae hyn yn edrych yn wahanol i bawb – os ydych yn ansicr o ba weithgareddau y gall eich plentyn neu unigolyn ifanc eu gwneud, gwiriwch gyda gweithwyr proffesiynol os oes angen. Mae’n bwysig eu bod yn mwynhau’r gweithgaredd, felly dewch o hyd i’r hyn sy’n gwneud iddynt deimlo’n dda a dechreuwch yn fach. Gall eu hannog i wneud y pethau hyn gyda ffrindiau neu deulu fod yn dda hefyd.
- Gofynnwch am gymorth proffesiynol: Cadwch mewn cysylltiad â’u hysgol a gweithwyr proffesiynol eraill a all roi cymorth ychwanegol. Os yw eu meddyliau a’u teimladau yn dod yn rhy anodd eu rheoli, gofynnwch i’w Meddyg Teulu neu weithiwr proffesiynol iechyd meddwl am arweiniad pellach.
Os ydych yn bryderus am iechyd meddwl eich plentyn neu unigolyn ifanc ac yn teimlo y gallent fod mewn perygl, gan gynnwys meddwl am niweidio eu hunain, gweler ein tudalen Cadw Eich Hun yn Ddiogel. Os ydych yn teimlo eu bod mewn perygl uniongyrchol, ffoniwch 999 neu ewch i’r Adran Achosion Brys.
Mae amrywiaeth o wefannau ac apiau a all gynnig cymorth ychwanegol:
Gall yr anawsterau hyn fod yn heriol, nid yn unig i’r plentyn neu’r unigolyn ifanc, ond hefyd i’r rhai sy’n gofalu amdanynt. Mae’n bwysig eich bod yn gofalu am eich lles eich hun hefyd. Gallai hyn gynnwys cymryd seibiannau i fagu nerth newydd, ymarfer hunanofal a gofyn am gymorth gan ffrindiau, teulu neu weithwyr proffesiynol.
Gallwch ffonio’r Llinell Gymorth i Rieni a redir gan YoungMinds; gellir dod o hyd i fwy o wybodaeth ar eu gwefan: Parents Helpline | Mental Health Help for Your Child | YoungMinds
Gallwch gael mynediad at raglenni ar-lein SilverCloud sy’n canolbwyntio ar gefnogi pobl ifanc sydd â gorbryder. Dewch o hyd i fwy a chofrestrwch yma: SilverCloud
Mae hefyd mwy o adnoddau defnyddiol ar y dolenni hyn:
- Anna Freud - Adnoddau i deuluoedd
- Anna Freud - Hunan-ofal i bob rhiant a gofalwr