Neidio i'r prif gynnwy

Yn ddewr a di-ganser, mae merch ifanc Casnewydd yn dathlu cefnogaeth y GIG flwyddyn ers diagnosis

Bu Isabel Dockings, 17 oed o Gasnewydd, yn derbyn diagnosis o Sarcoma Ewing Metastatig, math prin o ganser yr asgwrn a oedd wedi lledaenu ar ben ei glun yn Ysbyty Athrofaol y Faenor. Mae hi bellach yn nodi blwyddyn ers iddi gael diagnosis ar 6 Chwefror 2023 a 3 mis heb ganser.

Dywedodd Isabel: "Roeddwn i'n meddwl fy mod i wedi tynnu cyhyr. Ni fydd unrhyw blentyn 16 oed byth yn meddwl bod ganddyn nhw ganser."

Roedd hi'n mynd trwy ei TGAU, yn paratoi ar gyfer arholiadau, yn treulio amser gyda ffrindiau a theulu. Fodd bynnag, dechreuodd dioddef poen na fyddai'n diflannu dros sawl mis. Byddai'r poen yn aml yn ei chadw i fyny gyda'r nos ac nid tan iddi nodi lwmp solet ar ei morddwyd y sylweddolodd ei bod yn bryd dweud wrth ei mam, Danielle Dockings.

Aethpwyd ag Isabel i'w meddygfa leol a oedd yn rhagnodi cyffuriau lladd poen a dechrau'r broses ar gyfer cael sgan arall. Ond yn anffodus, cynyddodd poen Isabel yn gyflym a defnyddiodd y teulu’r gwasanaeth Meddygon Teulu y Tu Allan i Oriau yn Ysbyty Brenhinol Gwent.

Ar ôl asesiad cychwynnol a chael ei hanfon adref, edrychodd Dr Jackie Abbey, Meddyg Teulu y Tu Allan i Oriau, ymhellach i'w symptomau a chyfeirio Isabel at Ysbyty Athrofaol y Faenor. Yma, ar ôl arsylwadau, pelydr-X a sgan MRI yn yr Uned Asesu Brys Plant, cafodd Isabel ddiagnosis o ganser.

Dywedodd mam Isabel, Danielle Dockings: "Daeth diagnosis Isabel fel sioc lwyr, does yr un rhiant yn disgwyl clywed bod gan ei phlentyn ganser. I ddechrau, roedden ni'n ofnus oherwydd doedden ni ddim yn gwybod a oedd ei chanser wedi lledaenu ac a fyddai'n ymateb i driniaeth."

Yn dilyn sganiau pellach a chael ei chyfeirio at Oncoleg yng Nghanolfan Ganser Felindre, cafodd Isabel driniaeth bellach yng Nghanolfan Ganser Felindre ac Ysbyty Athrofaol Cymru Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro, lle cafodd 14 cylch o Gemotherapi a 6 wythnos o radiotherapi dyddiol.

Parhaodd Danielle: "Roeddem yn teimlo'n well ar ôl i ni gwrdd ag oncolegydd Isabel i drafod ei chynllun triniaeth. O fewn 2-3 chylch o chemo, gostyngodd poen Isabel yn sylweddol ac fe wnaeth hi adennill ei gallu i gerdded yn raddol, felly roeddem yn gwybod bod y driniaeth yn gweithio.”

Pan gafodd Isabel ddiagnosis gyntaf, effeithiwyd yn sylweddol ar ei symudedd. Roedd hi'n dibynnu ar faglau am bellteroedd byr a bu'n rhaid iddi ddefnyddio cadair olwyn am bellteroedd hirach. Yn ystod y driniaeth roedd hi'n aml yn teimlo'n rhy sâl neu flinedig i fynd am dro cŵn, treulio amser gyda ffrindiau neu fynd i'r ysgol.

Parhaodd Isabel i fod yn bositif iawn drwy gydol ei thaith canser ond priodolodd lawer o'i chryfder wrth wella diolch i'w rhwydwaith cymorth o ffrindiau, teulu a ffrindiau newydd gan y Teenage Cancer Trust (TCT) a gweithwyr proffesiynol y GIG y byddai'n eu gweld bob dydd. Roedd ei ffrindiau'n ymweld yn aml, yn dod â bara banana ac fe lwyddodd un ffrind i godi £3,000 tuag at y TCT fel diolch am gefnogi Isabel yn ei thriniaeth.

Dywedodd Isabel: "Ni fydd fy mhryderu am y peth yn newid yr hyn sy'n mynd i ddigwydd. Doeddwn i ddim yn ofni mynd i'r ysbyty. Maen nhw i gyd wedi bod yn anhygoel. Nid oes unrhyw ffordd y gallwn ddiolch digon iddynt. Fe wnaethon nhw achub fy mywyd yn llythrennol. Roedden nhw'n fy nhrin i fel person normal. Doedden nhw ddim yn gadael i ganser fy niffinio i. Maen nhw wedi fy ngweld i."

Ym mis Tachwedd 2023, canodd Isabel y gloch a llwyddodd i ddweud ei bod i gyd yn glir o ganser ac yn gwella. Dri mis yn ddiweddarach, mae hi'n ôl i'r ysgol, yn ôl i gyngherddau a gyda golwg newydd ar fywyd.

"Dwedon nhw fod popeth yn glir ac roeddwn i'n teimlo bod gen i ran o fy mywyd yn ôl. Fydd fy mywyd byth yn mynd yn ôl i normal ond dwi'n bendant yn gwerthfawrogi bywyd lot mwy."

Dywedodd mam Isabel, Danielle Dockings: "Ni all geiriau ddechrau disgrifio ein rhyddhad, ein hymlyniad a'n hymdeimlad o ddiolchgarwch! Rydym yn ddiolchgar i'r meddyg yn y Royal Gwent a welodd Isabel a oedd gyda’r blaengaredd i atgyfieirio Isabel at Feddyg Orthopedig. Rydym yn ddiolchgar i'r meddygon, nyrsys ac OTs yn Ysbyty’r Faenor a oedd yn garedig, yn gefnogol a oedd wedi tawelu ein meddyliau, a oedd wedi ein helpu i oroesi’r wythnos gyntaf ar ôl diagnosis Isabel."

"Rydym yn ddiolchgar i'r meddygon, nyrsys, a radiograffwyr therapiwtig gwych yn Felindre ac am y gofal eithriadol a gafodd Isabel a'n teulu yn Uned Ymddiriedolaeth Canser yr Arddegau Caerdydd. Rydym yn ddiolchgar am yr holl gefnogaeth a gawsom gan deulu, ffrindiau a chydweithwyr. Ac yn bennaf oll, rydym yn ddiolchgar bod triniaeth Isabel wedi bod yn llwyddiannus! Rwy'n ddiolchgar bod y GIG yn bodoli."

Dywedodd Dr Jackie Abbey, Meddyg y Tu Allan i Oriau: "Rwyf mor falch bod Isabel wedi gallu cael diagnosis cyflym a thriniaeth gyflym ac wrth fy modd o glywed ei bod yn gwneud mor dda. Yn amlwg, cefais ymateb greddfol nad oedd rhywbeth yn iawn gydag Isabel. Er nad oeddwn yn siŵr o'r diagnosis, fe wnes i ffonio’r tîm Orthopedig ac fe wnaethon nhw ei dderbyn i mewn i’r ward ar ôl clywed fy mhryder i. Roedd yn dda bod holl systemau'r Bwrdd Iechyd wedi gweithio'n dda i gael Isabel i'r person iawn ar yr adeg iawn yn y lle iawn. Roedd hi'n fraint cael bod yn rhan o'i daith."