O unigrwydd i deimlo eich bod yn perthyn:  Sut newidiodd parkrun fywyd menyw o Gasnewydd 

I nodi Wythnos Ymwybyddiaeth Unigrwydd, mae preswylydd o Gasnewydd, Carley, 30 oed, wedi rhannu ei stori bersonol am fyw gyda cholli golwg, effaith unigedd, a sut y gwnaeth ymuno â'i parkrun lleol ei helpu i ailgysylltu â'i chymuned. 

Dechreuodd Carley golli ei golwg yn 2018 a chafodd ddiagnosis o dystroffi rod-côn. Erbyn 2021, roedd hi wedi'i chofrestru fel rhywun â nam difrifol ar ei golwg. Digwyddodd llawer o'r daith hon yn ystod pandemig Covid-19, a ychwanegodd haen arall o ynysigrwydd ac ansicrwydd. 

“Roedd y cyfnod clo yn gyfnod anodd iawn. Es i mewn iddo heb fod angen ffon wen, a des i allan yn methu cerdded pellteroedd byr heb un,” eglurodd. “Roeddwn i hefyd yn cael trafferth yn emosiynol - nid yn unig oherwydd Covid, ond oherwydd nad oeddwn i'n gwybod sut i siarad am golli fy ngolwg gyda phobl oedd yn fy adnabod o'r blaen. Roeddwn i'n teimlo'n bryderus ynglŷn â mynd allan eto.” 

Ar ôl blynyddoedd o hunanynysu, cafodd Carley hyder trwy gefnogaeth mentrau a phobl leol, gan gynnwys Sonya, Arweinydd Rhaglen ar gyfer Gwasanaethau Dementia o Fwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan (BIPAB) a Katherine Hawkins, Arweinydd Oed-gyfeillgar yng Nghyngor Dinas Casnewydd. Arweinydd Oed-gyfeillgar Cyngor Dinas Casnewydd. Yn ogystal â mynychu yn rhinwedd ei swydd fel Swyddog Partneriaeth ar gyfer Iechyd a Lles yng Nghyngor Dinas Casnewydd ac er mwyn annog Sonya a Kath, cymerodd Carley ran yn Parkrun Casnewydd ar hyd llwybr hygyrch Riverside ac roedd yn lansiad y parkrun cynhwysol ym mis Ebrill.     

“Roeddwn i’n nerfus iawn o flaen llaw, ond yr eiliad y cychwynnon ni, roeddwn i’n teimlo fy mod yn cael fy nghefnogi.  Mae'r cwrs yn wastad ac yn hawdd i'w lywio, mae meinciau ar hyd y ffordd, ac roedd y stiwardiaid a'r cyfranogwyr eraill yn fy annog. Doeddwn i ddim yn teimlo fy mod i'n cael fy marnu nac allan o le. Fe wnes i fwynhau’n fawr iawn!” 

I Carley, roedd y cam bach ond pwysig hwn yn drobwynt. 

“Doeddwn i byth yn meddwl y byddwn i’n gallu gwneud rhywbeth fel ‘na ar fy mhen fy hun. Ond nawr, byddwn i'n teimlo'n hyderus yn mynd eto - hyd yn oed ar fy mhen fy hun. Roeddwn i'n teimlo'n falch, nid yn unig am fy mod wedi gorffen, ond am fynd yno. Am y tro cyntaf ers amser maith, roeddwn i'n teimlo fel un person mewn grŵp. Yr unig wahaniaeth oedd bod gen i fy ffon wen.” 

Mae Carley yn gobeithio y bydd ei stori yn ysbrydoli eraill - yn enwedig y rhai sy'n byw gydag anabledd neu unigrwydd - i gymryd y cam cyntaf hwnnw gan wybod bod cefnogaeth ar gael. 

P'un a ydych chi eisiau rhedeg, loncian neu gerdded - mae parkrun am ddim ac i bawb. Dewch o hyd i'ch parkrun agosaf: home | parkrun UK